Tết Nguyên Đán – Những Điều Kiêng Kỵ Để Đón Năm Mới May Mắn

Tết Nguyên Đán, hay còn gọi là Tết ta, là dịp lễ quan trọng nhất trong năm đối với người Việt Nam. Đây không chỉ là thời điểm để đoàn tụ gia đình, mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Trong những ngày đầu năm mới, để đón nhận may mắn và tránh điều không lành, nhiều gia đình Việt thường tuân thủ một số kiêng kỵ truyền thống. Dưới đây là những điều cần lưu ý trong dịp Tết.

1. Kiêng quét nhà, đổ rác

Một trong những kiêng kỵ phổ biến nhất vào ngày Tết là không được quét nhà hoặc đổ rác, đặc biệt vào ngày mùng 1. Quan niệm dân gian cho rằng việc làm này sẽ “quét” đi những may mắn, tài lộc của gia đình trong năm mới. Vì vậy, trước ngày Tết, các gia đình thường dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ để không cần thực hiện việc này trong những ngày đầu năm.

2. Kiêng làm vỡ đồ

Làm vỡ bát đĩa, gương hoặc bất kỳ đồ vật nào trong ngày Tết được xem là điềm xấu, báo hiệu sự chia ly hoặc xui xẻo trong năm mới. Để tránh điều này, mọi người thường cẩn thận khi sử dụng các vật dụng dễ vỡ. Trong trường hợp không may làm vỡ đồ, bạn nên nhanh chóng dọn dẹp, gói các mảnh vỡ bằng giấy đỏ và nói những lời tích cực như “quanh năm bình an” để xua tan điều xui.

3. Kiêng nói lời xui xẻo

Trong những ngày đầu năm, lời ăn tiếng nói rất được chú trọng. Những từ mang ý nghĩa tiêu cực như “chết”, “mất”, “hỏng”, “thua” nên được tránh. Thay vào đó, mọi người thường chúc nhau những điều tốt đẹp, như sức khỏe, hạnh phúc và thành công, để mang đến không khí vui vẻ và đầy năng lượng tích cực cho năm mới.

4. Kiêng vay mượn tiền bạc

Vay mượn tiền bạc vào ngày Tết được coi là điều không may, vì nó có thể khiến cả năm rơi vào cảnh túng thiếu. Cả người cho vay và người đi vay đều nên tránh thực hiện giao dịch tài chính trong dịp này. Thay vào đó, người ta tin rằng, giữ gìn tài sản trong những ngày Tết sẽ mang lại sự sung túc và thịnh vượng cho cả năm.

5. Kiêng mặc quần áo màu tối

Trong văn hóa truyền thống Việt Nam, màu đen và màu trắng thường được liên kết với tang tóc, buồn đau. Vì vậy, vào những ngày đầu năm, mọi người thường tránh mặc quần áo có màu sắc tối, thay vào đó là những trang phục rực rỡ, tươi sáng như đỏ, vàng, hồng, biểu trưng cho may mắn, tài lộc và hạnh phúc.

6. Kiêng cho lửa, nước

Theo quan niệm dân gian, lửa tượng trưng cho sự ấm áp, hạnh phúc, còn nước tượng trưng cho tài lộc dồi dào. Vì thế, việc cho lửa hoặc nước vào ngày Tết được xem là cho đi những điều may mắn của gia đình. Mọi người thường tránh thực hiện hành động này để giữ lại sự thịnh vượng cho mình.

7. Kiêng đóng cửa nhà

Trong những ngày đầu năm, người Việt quan niệm rằng các vị thần và tổ tiên sẽ đến thăm gia đình để ban phước lành. Do đó, việc đóng cửa nhà bị xem là hành động không đón chào điều tốt lành. Các gia đình thường mở cửa để tạo cảm giác đón nhận niềm vui và tài lộc.

8. Kiêng đi chúc Tết quá sớm

Đi chúc Tết vào sáng sớm mùng 1 thường được xem là không phù hợp, vì có thể làm phiền giấc ngủ của gia chủ. Ngoài ra, người đến chúc Tết đầu tiên trong năm (hay còn gọi là “người xông đất”) rất quan trọng, bởi họ được tin là sẽ mang đến vận may hoặc xui rủi cho gia đình trong cả năm.

9. Kiêng cãi vã, tranh luận

Tết là dịp để gia đình đoàn tụ, vui vẻ, do đó, mọi người thường tránh cãi vã, xung đột trong những ngày này. Người ta tin rằng, việc cãi nhau đầu năm có thể dẫn đến bất hòa, xui xẻo kéo dài suốt cả năm. Thay vào đó, các thành viên gia đình thường cố gắng nhường nhịn, nói lời hòa nhã để giữ gìn không khí hòa thuận.

10. Kiêng ăn cháo, thịt chó

Một số người quan niệm rằng, ăn cháo trong ngày mùng 1 Tết mang ý nghĩa nghèo khó, không đủ đầy. Tương tự, thịt chó cũng được xem là món ăn cần tránh trong những ngày Tết vì liên quan đến điềm xui xẻo. Thay vào đó, các món ăn như bánh chưng, bánh tét, giò chả, thịt gà thường được ưu tiên vì chúng biểu tượng cho sự no đủ, may mắn.

11. Kiêng quà tặng không may mắn

Khi tặng quà Tết, mọi người thường tránh các vật phẩm mang ý nghĩa không may như dao, kéo, hoặc các đồ vật sắc nhọn vì chúng tượng trưng cho sự chia lìa, đứt đoạn. Thay vào đó, những món quà mang ý nghĩa tốt lành như trà, bánh, hoặc rượu thường được lựa chọn.

12. Kiêng để nước trong nhà cạn

Nước tượng trưng cho tài lộc, nên người ta rất chú trọng đến việc giữ đầy nước trong các vật dụng như bể nước, bình hoa, hoặc nồi nước trong những ngày Tết. Hành động này nhằm mong cầu một năm mới dồi dào của cải và thịnh vượng.

13. Kiêng ngủ dậy muộn

Ngủ dậy muộn vào ngày đầu năm bị coi là biểu hiện của sự lười biếng và sẽ ảnh hưởng xấu đến công việc, học hành trong cả năm. Do đó, mọi người thường cố gắng thức dậy sớm vào ngày mùng 1 để bắt đầu một năm mới tràn đầy năng lượng.

14. Kiêng để đèn tắt vào ban đêm

Người Việt xưa quan niệm rằng, việc giữ đèn sáng vào đêm giao thừa và những ngày đầu năm mới không chỉ giúp xua đuổi tà khí mà còn mang lại sự ấm áp, an lành cho cả gia đình.

15. Kiêng xông nhà nếu không hợp tuổi

Người xông nhà đầu năm có ảnh hưởng lớn đến vận khí của gia đình trong năm đó. Vì vậy, gia chủ thường chọn người hợp tuổi, tính cách vui vẻ, gia đình hạnh phúc để mời xông nhà, nhằm mang lại nhiều may mắn và tài lộc.

Tết Nguyên Đán không chỉ là thời khắc đoàn tụ và chia sẻ yêu thương, mà còn là dịp để duy trì những phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc. Dù kiêng kỵ ngày Tết có thể khác nhau tùy theo từng vùng miền và gia đình, điều quan trọng nhất là giữ một tâm trạng vui tươi, tích cực để đón chào một năm mới thật an khang và hạnh phúc.

>>> Xem thêm: Tết Nguyên Đán – Biểu tượng văn hóa truyền thống Việt Nam