Việc cúng rằm hàng tháng là một phong tục lâu đời trong văn hóa của người Việt và nhiều quốc gia Á Đông, mang đậm yếu tố tâm linh và tôn giáo. Cúng rằm không chỉ là một cách thể hiện sự kính trọng đối với tổ tiên và thần linh, mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, gắn liền với truyền thống Phật giáo và tín ngưỡng dân gian.
Rằm (ngày 15 âm lịch hàng tháng) là ngày giữa tháng, khi trăng tròn nhất. Người xưa tin rằng, vào những ngày rằm, các linh hồn và vong linh người đã khuất có thể trở về dương thế. Do đó, cúng rằm hàng tháng là cách để kính nhớ tổ tiên, cầu siêu cho vong hồn đã khuất và cầu mong sự bình an, may mắn cho gia đình. Đồng thời, việc này cũng mang ý nghĩa cầu mong phúc lộc, bình an cho gia đình và tránh xa tai ương, điều không may.
Rằm là ngày mà các Phật tử thực hành nghi lễ sám hối và tích đức qua việc cúng dường, làm từ thiện, hoặc giữ tâm thanh tịnh, tránh các hành động sai trái để tích lũy công đức.
Người xưa quan niệm rằng, ngày rằm là thời điểm mà các thế lực tâm linh hoạt động mạnh mẽ nhất. Do đó, việc cúng rằm không chỉ nhằm thể hiện sự tôn kính với thần linh, mà còn giúp gia chủ xua đuổi điều xấu, đẩy lùi tai ương, và mong ước một tháng mới đầy thuận lợi và may mắn.
Nghi thức cúng rằm hàng tháng
Thông thường, mâm cỗ cúng rằm gồm có: Hương, hoa, nến, trái cây và đồ ngọt, thức ăn chay (nếu gia chủ theo đạo Phật) hoặc thức ăn mặn.
Sau khi chuẩn bị mâm cỗ, gia chủ thường đọc văn khấn để mời tổ tiên về chứng giám và ban phước lành. Văn khấn có thể tùy thuộc vào truyền thống gia đình hoặc sử dụng các bài văn khấn cổ truyền.
Với người Phật tử, ngoài cúng gia tiên, còn có thể thực hiện lễ cúng Phật vào ngày rằm để thể hiện lòng kính ngưỡng và cầu mong được sự che chở từ Phật.
Việc cúng rằm hàng tháng có nguồn gốc sâu xa từ cả tín ngưỡng dân gian lẫn Phật giáo, thể hiện sự kết nối giữa thế giới tâm linh và đời sống hằng ngày. Thông qua việc cúng rằm, người ta bày tỏ lòng hiếu kính đối với tổ tiên, cầu nguyện cho sự bình an và phước lành cho bản thân và gia đình, đồng thời tích lũy công đức và thực hiện các nghi lễ tâm linh quan trọng.
>>>> Xem thêm: Vì sao nên thắp hương cho gia tiên mỗi ngày?